Openings. Hoe je tot kennis komt.

Het doel van een a/r/tographische tekst is niet alleen om te informeren maar om door de wisselwerking tussen beeld en tekst de lezer toeschouwer ook te betrekken en te bevragen.

In plaats van met tekst, ben ik aan de slag gegaan met Visueel Onderzoek. In mijn onderzoek vraag ik me af hoe je Visueel Onderzoek kunt inzetten in fotografie lessen, en welke meerwaarde het kan hebben om te communiceren door beeld en niet enkel door tekst. Visuele content scoort beter in het tot zich nemen van informatie. We nemen visuele content maar liefst 600.000 keer zo snel op. Zou het dan niet mogelijk zijn om door foto’s met elkaar te communiceren en meer, in ieder geval andere informatie te vergaren dan enkel tekst?

Om actief communicatie aan te gaan heb ik Visueel Onderzoek ingezet bij mijn studenten. Zij zijn aan de slag gegaan met het communiceren door beeld in plaats van door woord. Ik heb hun onderzoek gemonitord via mail en heb in een participerende observatie met hen geanalyseerd welke beelden ze hadden gemaakt of meegebracht om hun project vorm te geven. Ik ben in mijn rol als docent en onderzoeker steeds open blijven staan voor nieuwe invalshoeken en andere meningen. De interpretatie van beelden komt niet alleen van de onderzoeker (in dit geval de student), maar ook door de ontvanger. Het hangt van de visuele geletterdheid van de ontvanger af hoe het beeld wordt opgepakt. Het blijkt zowel belangrijk wat er wel op beeld verschijnt, als wat de maker er, al dan niet bewust, uit heeft gelaten. Beelden bevatten visuele elementen die de opvattingen van de maker weergeven. In sociologie wordt Visueel Onderzoek al langer en regelmatiger ingezet.

Een foto kan in een oogopslag duidelijk maken wat de resultaten zijn van een bepaald onderzoek. Het is in sociologie een registratiemiddel waarvan de validiteit soms onder vuur ligt door de subjectiviteit van de maker. Echter, een schriftelijke publicatie is op dezelfde manier te bevragen, ook daar heeft een schrijver keuzes gemaakt wat wel en wat niet melden, of waar de nadruk op te leggen. Bij documentaire fotografie heeft een sociologische inslag meer aan veel details op de foto’s. Het beeldmateriaal is vaak een herhaling van simpele statements. Een sociologisch fotograaf zoekt naar een proces om data te verzamelen in veldwerk. Zij benaderen de vast te leggen situatie bewust zonder concept. Cijfers zijn niet visueel weer te geven, maar wel wat cijfers doen, opleveren of juist kosten. Echter, zonder de vaardigheid om beelden te interpreteren wordt de over te brengen informatie minimaal (Emmison, et al, 2012).